دولت آل خورشید و خلافت عباسی بررسی مناسبات سیاسی اتابکان لر کوچک با دربار خلافت عباسی (۵۶۵-۵۵۰ هـ .ق)

Authors

روح الله بهرامی

دانشگاه لرستان مهدی صلاح

دانشگاه لرستان

abstract

سرزمین لرستان کوچک در بخش میانی زاگرس در غرب ایران از نیمه دوم قرن ششم شاهد ظهور حکومتی بومی- محلی از میان قبایل و عشایر لر ساکن در این دیار بود. این منطقه قبل از تأسیس سلسلۀ خورشیدیان (اتابکان لر کوچک) به وسیله نمایندگان حکام عراق عجم وابسته به دولت سلجوقیان و دربار خلافت عباسی اداره می شد. مردم و عشایر لر مالیات خود را به دربار دارالخلافۀ بغداد پرداخت می کرده اند. شکل گیری قدرت محلی اتابکان لر کوچک (آل خورشید) به مرکزیت قلاع گریت، مانگره و شاپورخواست در یکصد سال آخر خلافت عباسیان، نگرانی هایی را برای دربار خلافت عباسی در کنترل یکی از ایالت های نزدیک به دربار خلافت عباسی در بغداد ایجاد کرد و سبب شکل گیری مناسبات و مجادلات خاصی در دوره نخست فرمانروایی این حکومت بومی با دربار خلفا تا سال 656 ق/ 1258م شد. این روند در نهایت منجر به اتحاد و همراهی دولت آل خورشید با مغولان و مشارکت فعال آنان در مخالفت با امرای دربار خلافت و آخرین خلیفه عباسی، المستعصم بالله و فتح بغداد شد. این مقاله با نقد وبررسی روایت های موجود درباب چگونگی انتساب اتابکان لر کوچک به عباسیان، شکل گیری قدرت آل خورشید و چرایی رفتار سیاسی آنان با دربار خلافت عباسی و در نهایت نقش سلسلۀ اتابکان لر کوچک در زمان هجوم مغولان به بغداد و زوال خلافت عباسی را مورد بحث قرار داده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

دولت آل خورشید و خلافت عباسی بررسی مناسبات سیاسی اتابکان لر کوچک با دربار خلافت عباسی (565-550 هـ .ق)

سرزمین لرستان کوچک در بخش میانی زاگرس در غرب ایران از نیمه دوم قرن ششم شاهد ظهور حکومتی بومی- محلی از میان قبایل و عشایر لر ساکن در این دیار بود. این منطقه قبل از تأسیس سلسلۀ خورشیدیان (اتابکان لر کوچک) به وسیله نمایندگان حکام عراق عجم وابسته به دولت سلجوقیان و دربار خلافت عباسی اداره می‌شد. مردم و عشایر لر مالیات خود را به دربار دارالخلافۀ بغداد پرداخت می‌کرده‌اند. شکل گیری قدرت محلی اتابکان ل...

full text

جایگاه آل‌بریدی در مناسبات سیاسی آل‌بویه و خلافت عباسی پیش از فتح بغداد (328 - 334 ق)

ظهور آل‌بویه در پهنۀ سیاست ایران تأثیرات فراوان و درازمدتی در تحولات سیاسی ـ فکری جهان اسلام داشت هرچند آنان، در تثبیت اقتدار خود، از طرف خلافت عباسی و آل‌زیار با تهدیدهای فراوانی مواجه بودند. از راهبردهای آل‌بویه برای مقابله با این تهدیدها اتحاد با خاندان‌های قدرتمند منطقه‌ای بود. بریدیان از خاندان‌های قدرتمند ایرانی‌نژاد و شیعه‌مذهبی بودند که اهواز، بصره، و واسط را تحت سیطرة خود داشتند. آنان ...

full text

مناسبات سامانیان با خلافت عباسی و عوامل مؤثر بر آن

در آغاز قرن سوم با موافقت خلافت عباسی، خاندان دهقانی سامانی، بر نواحی مرزی قلمرو اسلامی در شرق ماوراء النهر مسلط شده و به تدریج بر دامنه قدرت و قلمرو آن اقزوده شد تا اینکه همه نواحی شرقی قلمرو اسلامی از جبال تا رود طراز را زیر سلطه گرفت. در ابتدای امر، علاوه بر پیوند سیاسی و مذهبی، دعاوی استقلال طلبانه صفاریان و علویان طبرستان علیه خلافت عباسی، عامل تحکیم روابط آنها با خلافت عباسی شد. اساس مناس...

full text

جایگاه آل بریدی در مناسبات سیاسی آل بویه و خلافت عباسی پیش از فتح بغداد (328 - 334 ق)

ظهور آل بویه در پهنۀ سیاست ایران تأثیرات فراوان و درازمدتی در تحولات سیاسی ـ فکری جهان اسلام داشت هرچند آنان، در تثبیت اقتدار خود، از طرف خلافت عباسی و آل زیار با تهدیدهای فراوانی مواجه بودند. از راهبردهای آل بویه برای مقابله با این تهدیدها اتحاد با خاندان های قدرتمند منطقه ای بود. بریدیان از خاندان های قدرتمند ایرانی نژاد و شیعه مذهبی بودند که اهواز، بصره، و واسط را تحت سیطرة خود داشتند. آنان ...

full text

جایگاه آل بریدی در مناسبات سیاسی آل بویه و خلافت عباسی پیش از فتح بغداد (۳۲۸ - ۳۳۴ ق)

ظهور آل بویه در پهنۀ سیاست ایران تأثیرات فراوان و درازمدتی در تحولات سیاسی ـ فکری جهان اسلام داشت هرچند آنان، در تثبیت اقتدار خود، از طرف خلافت عباسی و آل زیار با تهدیدهای فراوانی مواجه بودند. از راهبردهای آل بویه برای مقابله با این تهدیدها اتحاد با خاندان های قدرتمند منطقه ای بود. بریدیان از خاندان های قدرتمند ایرانی نژاد و شیعه مذهبی بودند که اهواز، بصره، و واسط را تحت سیطره خود داشتند. آنان ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش های تاریخی

جلد ۳، شماره ۳، صفحات ۷۷-۹۸

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023